Πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι το ελληνικό Δημόσιο ακολουθεί μια πολιτική συγκράτησης των δαπανών του, οδηγώντας στη δημιουργία νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών, αλλά και άντλησης εσόδων και ρευστότητας με κάθε δυνατό τρόπο, σε μια προσπάθεια να διασφαλιστούν οι ανάγκες του σε περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις τραβήξουν σε μάκρος και δεν υπάρξει εκταμίευσης δόσης. Με αυτό τον τρόπο, όμως, εξαντλεί τις αντοχές της αγοράς, θέτοντας σε κίνδυνο την ανάπτυξη της οικονομίας.


Πληροφορίες από τραπεζικές πηγές αναφέρουν ότι από τις αρχές του χρόνου έχουν δημιουργηθεί νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου σε ιδιώτες ύψους περίπου 1 δισ. ευρώ, ενώ υπάρχουν περιθώρια να αυξηθεί το ποσό αυτό περαιτέρω κατά 1 δισ. ευρώ έως τον Ιούνιο. Τα τελευταία επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών έδειχναν ότι τον Ιανουάριο οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου είχαν αυξηθεί κατά περίπου 300 εκατ. ευρώ, φτάνοντας τα 3,6 δισ. ευρώ. Τους τελευταίους μήνες του 2016 είχε σημειωθεί υποχώρηση των ληξιπρόθεσμων, καθώς το ελληνικό Δημόσιο εισέπραξε τη δόση της πρώτης αξιολόγησης, ένα σημαντικό μέρος της οποίας, 1,7 δισ. ευρώ, προοριζόταν για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών του. Τον Ιανουάριο, όμως, πληρώθηκαν μόνο 78 εκατ. ευρώ ληξιπρόθεσμες, όπως έδειξαν τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Οι ίδιες πηγές προσθέτουν, εξάλλου, ότι υπάρχει περιθώριο αύξησης και των repos κατά 3 δισ. ευρώ, επιπλέον των 11 δισ. ευρώ των ήδη υφιστάμενων, έτσι ώστε το συνολικό ποσό να φτάσει τα 14 δισ. ευρώ.

Με άλλα λόγια, το Δημόσιο έχει περιθώρια να ενισχύσει τη ρευστότητά του, εφόσον χρειαστεί, κατά 4 δισ. ευρώ (3 δισ. ευρώ από repos και 1 δισ. ευρώ από δημιουργία νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών) το επόμενο διάστημα, προκειμένου να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. Το κρίσιμο σημείο είναι ο Ιούλιος, οπότε και το Δημόσιο θα κληθεί να πληρώσει συνολικά 7,4 δισ. ευρώ σε ομόλογα και τόκους. Γι’ αυτό και ο Ιούνιος θεωρείται ορόσημο για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, ώστε να μπορέσει να γίνει στη συνέχεια η εκταμίευση και να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του το Δημόσιο.

Ωστόσο, εάν η κυβέρνηση εξαντλήσει τα περιθώρια, δεν αποκλείεται το Δημόσιο να μπορέσει να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του και χωρίς τη δόση. «Αν χρειαστεί, θα τα μαζέψουμε», υποστηρίζει αρμόδιος υψηλόβαθμος αξιωματούχος.

Μάλιστα, τραπεζική πηγή θεωρεί ότι σε μια ακραία εφαρμογή της τακτικής εξοικονόμησης, η οποία θα «στεγνώσει» εντελώς την αγορά, η ρευστότητα θα μπορούσε να φτάσει για την κάλυψη των αναγκών έως το τέλος του χρόνου.

Η κυβέρνηση, σύμφωνα με τις ενδείξεις, δεν έχει προς το παρόν δώσει εντολή για κάτι τέτοιο.

Ωστόσο, επιδεικνύει σπουδή για να αντλήσει ρευστότητα με κάθε δυνατό τρόπο. Χαρακτηριστικά, πληροφορίες αναφέρουν ότι ένας βασικός λόγος για τον οποίο ασκήθηκε πίεση στον αναπληρωτή υπουργό Υγείας Παύλο Πολάκη να κλείσει την εκκρεμότητα με το ΕΚΑΒ για τη μεταβίβαση των περιφερειακών αεροδρομίων στη Fraport ήταν ακριβώς η επείγουσα ανάγκη είσπραξης του τιμήματος του 1,2 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι κατά το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ήταν μειωμένες κατά 836 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Η τακτική αυτή του Δημοσίου, ωστόσο, επιφέρει βαρύ κόστος στην οικονομία. Η ρευστότητα που αντλείται για να καλύψει ενδεχόμενη μεγάλη καθυστέρηση στις διαπραγματεύσεις αφαιρείται από τις επιχειρήσεις, τους προμηθευτές του Δημοσίου και άρα από την ανάπτυξη της οικονομίας. Αντίστοιχα, οι συμφωνίες επαναγοράς (repos) με φορείς του Δημοσίου λειτουργούν και εις βάρος των τραπεζών, απ’ όπου αποσύρονται καταθέσεις των φορέων.

Επομένως, ακόμη κι αν μπορέσει να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του το Δημόσιο χωρίς δόση, το κόστος θα είναι τόσο μεγάλο που το πρόγραμμα θα εκτροχιαστεί, αφού βασίζεται σε συγκεκριμένες προϋποθέσεις για ρυθμό ανάπτυξης 2,7%.

kathimerini.gr