Του Δημήτρη Ιατρίδη

Με την κατηγορηματική φράση: “δεν υπάρχουν χαμένες εικόνες” η διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων κ. Ανδρομάχη  Σκρέκα, επιχείρησε κατά την διάρκεια διάλεξης, όπου “εμβόλημα” τέθηκε το θέμα, να απενοχοποιήσει 52 χρόνια μετά, μια σκοτεινή περίοδο για την Καστοριά, μαζί με τους πρωταγωνιστές της!

Σε μια εποχή που φουντώνει πάλι ο διάλογος , για την μεγαλύτερη λεηλασία ιερών κειμηλίων από την εποχή της τουρκοκρατίας, η καθ΄ ύλην αρμόδια θεματοφύλακάς τους, έσπευσε, για άγνωστους λόγους, να διαγράψει με μια
μονοκονδυλιά από την ιστορική μνήμη, ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός που στιγμάτισε την νεότερη ιστορία της πόλης. Και προπαντώς να αποκαταστήσει την υστερφοημία των πρωταγωνιστών της, συνεπικουρούμενη από τον καθηγητή κ. Ευθύμιο Τσιγαρίδα, που παρεισέφρησε, δήθεν τυχαία, στο πάνελ της διάλεξης του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα!

Σε μια κρίσιμη για το θέμα περίοδο, όπου πληθαίνουν οι φωνές για την σε βάθος διερεύνησή του, από επίσημους φορείς και την ανάληψη σταυροφορίας για την επιστροφή των “ελγινείων” στην πατρίδα τους.

Ο κ. Τσιγαρίδας, που συμμετείχε τότε ως νέος επιμελητής στην δεύτερη φάση της συγκέντρωσης των βυζαντινών εικόνων στο παρεκκλήσι του Αγίου Σπυρίδωνα, κατά δήλωσή του, βρέθηκε στην Καστοριά προσκαλεσμένος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη, προκειμένου να οργανώσει μια διάλεξη για το ίδιο θέμα, τους προσεχείς μήνες στην πόλη.

Αλλά στην συζήτηση που ακολούθησε, μετά  την διάλεξη της κ. Σκρέκα στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, έπεσε σε πολλές αντιφάσεις και δήλωσε άγνοια για όσα συνέβησαν στην επίμαχη περίοδο του 1965, όταν Μητροπολίτης Καστοριάς ήταν ο Δωρόθεος.

Αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να επαναλαμβάνει, σε κάθε αποστροφή του λόγου του, το “χρέος” των Καστοριανών, να αποκαταστήσουν την μνήμη του μακαριστού  μητροπολίτη, ωσάν να διαισθανόταν κι ο ίδιος την αποκρυσταλλομένη άποψη των συμπολιτών μας για εκείνον!

Αφήνοντας όμως ένα “παραθυράκι” για κλοπές εικόνων, τις οποίες απέδωσε στον... “ανεπρόκοπο” φύλακα, ενώ ο ίδιος ως επιμελής επιμελητής που ήταν, αναγκάζονταν να κάνει... εφόδους, στο σημείο όπου “φυλάσσονταν” τότε οι εικόνες!

Δυστυχώς όμως για τον κ. Τσιγαρίδα, υπάρχουν ακόμα μάρτυρες, που έζησαν στην Καστοριά, κατά την επίμαχη περίοδο και θυμούνται ακόμα τον τότε μητροπολίτη να μπαίνει με εργάτες στις εκκλησίες, για να αποσπάσουν τις εικόνες προς... “σωτηρίαν” τους!

Σύμφωνα με πληροφορίες μάλιστα, έχει καταγραφεί στα δικαστικά χρονικά της εποχής, η περίπτωση ενός ιερέα παραλίμνιου χωριού, που έδρασε κατόπιν εντολής με τον ίδιο τρόπο. Κι όταν πήγε ο μητροπολίτης να παραλάβει τις εικόνες από την ενορία του ιερέα, εκείνος του απάντησε με αγγλικό φλέγμα:
-Τις φυλάγω σε καλό μέρος, όπως κι εσύ...