Αντιμέτωποι με την υπέρογκη αύξηση των ασφαλιστικών τους εισφορών, αλλά και με το ενδεχόμενο απώλειας της θέσης εργασίας τους αναμένεται να βρεθούν 250.000 ασφαλισμένοι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και μισθωτοί που διατηρούν Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών.

Ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσος Πετρόπουλος εξέδωσε χθες την πολυαναμενόμενη εγκύκλιο, βάζοντας «φωτιά» στα εισοδήματα και στη καθημερινότητα χιλιάδων εργαζόμενων και εργοδοτών, αυξάνοντας κατακόρυφα το μισθολογικό κόστος.

Σε μια περίοδο μάλιστα που σύμφωνα με στοιχεία του συστήματος «Εργάνη» για το 2016, επικρατούν οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης, ένας στους δυο εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα καλείται να ζήσει με λιγότερα από 800 ευρώ, ενώ και η αδήλωτη εργασία και η ανεργία αυξάνονται.

Η εγκύκλιος αφορά τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών που αμείβονται με δελτίο (ΔΠΥ) από έναν ή το πολύ δύο εργοδότες, και για τους οποίους ο νόμος Κατρούγκαλου προβλέπει τον επιμερισμό των εισφορών κατά 13,33% στον εργοδότη και 6,67% στον εργαζόμενο (σύνολο 20% για κύρια ασφάλιση).

Για τη συγκεκριμένη ομάδα ξεκινά μια πολυδαίδαλη γραφειοκρατική διαδικασία, η οποία σύμφωνα με τους ειδικούς στην κοινωνική ασφάλιση «είναι βέβαιο ότι θα αποτύχει με ολέθριες συνέπειες και για τα δυο αντισυμβαλλόμενα μέρη». Οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα πρέπει να αναγράφουν στο δελτίο παροχής υπηρεσιών που εκδίδουν ότι υπάγονται στο νόμο για επιμερισμό των εισφορών, καθώς έχουν συνεργασία με έως δυο εργοδότες. Με τη σειρά τους οι εργοδότες θα πρέπει να αναφέρουν σε ΑΠΔ τη σχέση εργασίας που έχουν με τον εκάστοτε ελεύθερο επαγγελματία, προκειμένου να καταβάλλουν το ποσό των ασφαλιστικών εισφορών που τους αναλογεί.

Ωστόσο εάν ο εργοδότης αρνηθεί να καταβάλει τις εισφορές, τότε ο εργαζόμενος θα πρέπει με υπεύθυνη δήλωση να καταγγείλει στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ τον εργοδότη, προκειμένου να του ζητηθούν οι εισφορές. Μάλιστα ο εργαζόμενος θα πρέπει να δηλώνει το ΑΦΜ του εργοδότη, καθώς και όποια άλλα στοιχεία αποδεικνύουν ότι θα έπρεπε να υπαχθεί στο συγκεκριμένο καθεστώς ασφάλισης.

Σε κάθε περίπτωση οι εισφορές θα πρέπει να καταβληθούν εξ’ ολοκλήρου από τον εργαζόμενο στον ΕΦΚΑ έως ότου ξεκαθαριστεί η υπόθεση από τις αρμόδιες υπηρεσίες και του καταβληθούν αναδρομικά στο τέλος του έτους.

Ειδικοί αναφέρουν ότι τα δυο μέρη στην καλύτερη περίπτωση θα οδηγηθούν σε δικαστικές αίθουσες, ενώ στη χειρότερη θα διακοπεί η συνεργασία τους με αποτέλεσμα ο εργαζόμενος να χάσει το εισόδημα που είχε. Την ίδια στιγμή, η εγκύκλιος «νομιμοποιεί» και διαιωνίζει τη βιομηχανία αμοιβών με δελτίο παροχής υπηρεσιών σε περιπτώσεις υποκρυπτώμενης εξαρτημένης σχέσης εργασίας. Μάλιστα τίθενται σε κίνδυνο και οι υπόλοιπες θέσεις πλήρους απασχόλησης σε μια εταιρεία, καθώς οι υπόλοιποι εργαζόμενοι είναι ασύμφοροι για τον εργοδότη, ο οποίος καταβάλει εισφορές και μισθούς για 14 μήνες με επιπλέον κρατήσεις για επίδομα ανεργίας κτλ.

Οι ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση προεξοφλούν ότι το νέο αυτό σύστημα θα οδηγήσει τελικά σε μειώσεις αμοιβών, καθώς το σύνολο της εισφοράς είναι βέβαιο ότι θα κληθούν να το καλύψουν οι εργαζόμενοι.

Η εγκύκλιος ξεκαθαρίζει ότι για τους ελεύθερους επαγγελματίες που υπογράφουν ετήσια σύμβαση και εντάσσονται στη ρύθμιση για να ασφαλιστούν ως μισθωτοί, ισχύει το ετήσιο ανώτατο όριο των 70.320 ευρώ. Δηλαδή οι εισφορές υπολογίζονται στο συνολικό ποσό του ΔΠΥ ακόμα και αν αυτό υπερβαίνει ανά μήνα το ποσό των 5.860,8 ευρώ, υπό την προϋπόθεση πως δεν γίνεται υπέρβαση του ανωτάτου ετησίου ορίου. Αντίθετα αν η σύμβαση είναι μικρότερη του έτους, το σύστημα χρησιμοποιεί το μηνιαίο ανώτατο πλαφόν ήτοι τα 5.860,80 ευρώ επί του οποίου υπολογίζονται οι εισφορές.

Στην περίπτωση δε που ο “μισθωτός” εισπράττει από τον 1 ή τους 2 εργοδότες λιγότερα από 586 ευρώ το μήνα αθροιστικά, τότε οι εισφορές θα πληρωθούν από εργοδότη και εργαζόμενο στο πραγματικό εισόδημα και στο τέλος του έτους, ο εργαζόμενος θα πληρώσει μόνος του ολόκληρη την εισφορά για το ποσό που υπολείπεται ώστε να συμπληρωθεί το κατώτατο όριο εισοδήματος των 586 ευρώ.

Κατά τα λοιπά, η εγκύκλιος διευκρινίζει ότι αν εντός του έτους ο εργαζόμενος βρει και άλλους εργοδότες ή χάσει κι αυτούς που είχε για το εναπομείναν διάστημα, θα καταβάλει εισφορές ως ελεύθερος επαγγελματίας (δηλαδή με το εισόδημα του 2015) και η εκκαθάριση θα γίνει και πάλι στο τέλος της χρονιάς.

«Αφανισμός» των μισθωτών που διατηρούν «μπλοκάκι»
Κατάφορα αδικημένοι θα πρέπει να αισθάνονται οι περίπου 100.000 μισθωτοί, ασφαλισμένοι μετά το 1992, που διατηρούν ταυτόχρονα και δελτίο παροχής υπηρεσιών, καθώς καλούνται να καλύψουν το σύνολο των διπλών ασφαλιστικών εισφορών που ανέρχονται τουλάχιστον σε 26,95% για κύρια σύνταξη και υγεία και μπορεί να φτάσουν το 37,95% με επικουρική και εφάπαξ.

Στην πράξη, αυτό σηµαίνει ότι οι µισθωτοί που έχουν δεύτερη απασχόληση µε ∆ΠΥ θα καλύπτουν µόνοι τους, ως ελεύθεροι επαγγελµατίες, τις εισφορές για το εισόδηµα από µπλοκάκι. Δυο μέτρα και δυο σταθμά, καθώς δεν εφαρμόζεται η ειδική πρόνοια του νόµου Κατρούγκαλου για ενιαία επιβολή ασφαλιστικών εισφορών.

Μια ακόµη ένδειξη της διαφορετικής αντιμετώπισης των ασφαλισμένων είναι ότι στην περίπτωση των ελεύθερων επαγγελµατιών µε έως δύο εργοδότες, ο υπολογισµός των εισφορών θα γίνεται επί του πραγµατικού µηνιαίου εισοδήµατος, όπως αυτό θα δηλωθεί από τον εργοδότη στη νέου τύπου ΑΠ∆, ενώ στους παράλληλα απασχολούµενους οι εισφορές για τη µεν µισθωτή απασχόληση θα υπολογίζονται επί του πραγµατικού µηνιαίου µισθού, για τη δε απασχόληση µε ∆ΠΥ θα υπολογιστούν µε βάση το εισόδηµα του 2015, το οποίο μπορεί να μην ισχύει σήμερα.

Σε περίπτωση μάλιστα που ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος δεν έχει πλέον εισόδημα από μπλοκάκι θα καλείται να επιβαρυνθεί και με προσαυξήσεις, καθώς θα αδυνατεί να πληρώσει εισφορές για εισόδημα που πλέον δεν έχει.

Τέλος, η εγκύκλιος ορίζει - χωρίς να υπάρχει σχετική διάταξη στο νόμο Κατρούγκαλου - ότι σε περίπτωση που κάποιος μισθωτός αμείβεται για επιπλέον εργασία, από την ίδια επιχείρηση, με ΔΠΥ, ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλλει εργοδοτική εισφορά για το σύνολο των αμοιβών.

Παραδείγματα