Στο facebook

Αρχειοθήκη

Από το Blogger.

ΑΝΑΖΗΤΕΙΣΤΕ ΣΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΜΑΣ

Πνευματική ιδιοκτησία & Αντιγραφή υλικού
Το περιεχόμενο του blog μας αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του kastorianiestia.gr
H αναδημοσίευση υλικού σε άλλη ιστοσελίδα επιτρέπεται μόνο με την προϋπόθεση αναφοράς της πηγής με ενεργό link προς το πρωτότυπο άρθρο.

Πρόσφατα

18 Μαΐου 2015

Εμοί μεν όνειδος η πατρίς, συ δε τη πατρίδι. (1)

5/18/2015 01:30:00 μ.μ. | |
Άρθρο του Σάκης Καρανικολόπουλου

 Αφορμή γι αυτό το κείμενο στάθηκε ένα άρθρο στην Εφημερίδα "Καστοριανή Εστία" (7/5/2015) που υπογράφεται από τον Χρυσόστομο Δούκη. Στο άρθρο αυτό τίθενται από τον αρθρογράφο 12 ερωτήματα στα οποία απαντάει μόνος του και συμπυκνώνει
ουσιαστικά ένα μεγάλο μέρος της ξενοφοβικής ρητορικής, σε ότι αφορά κυρίως το μεταναστευτικό. Έτσι αναφέρεται στα πολλά χρήματα που χρειάζεται κάποιος να πληρώσει τους διακινητές. Εκτιμά πως όσοι κατάγονται από χώρες με επικρατούσα θρησκεία το Ισλάμ είναι όλοι δυστυχισμένοι ή καταπιεσμένοι  και μάλιστα πώς υπάρχει από κάποιους (;) ένα σχέδιο "ισλαμοποίησης" της Ελλάδας, την οποία εξομοιώνει και με κρεβατοκάμαρα!
Για να μετατρέψει την τετριμμένη αυτή ρητορική σε επιχείρημα χρησιμοποιεί μάλιστα και αυθαίρετα νούμερα εγκληματικότητας (χωρίς καμιά πηγή εννοείται), ενώ τελειώνει με την απίθανη υπόθεση ότι οι αναρχικοί, οι οποίοι θέλουν να καταλύσουν τα κράτη είναι το βαθύτερο αίτιο που κρύβεται πίσω από την διεκδίκηση της όποιας αξιοπρέπειας ενός μετανάστη. Εφευρίσκει δηλαδή ο αρθρογράφος έναν εξωτερικό κι έναν εσωτερικό εχθρό ταυτόχρονα (Τους Ισλαμιστές παράνομους μετανάστες, "εν δυνάμει τρομοκράτες", και τους αναρχικούς "προδότες" που τους υποστηρίζουν). 
Παρ' όλη τη ξενοφοβική αισθητική του όμως, είναι νομίζω καλή αφορμή να ξεκινήσει μια κουβέντα πάνω σε ένα θέμα που είναι μαζί λύση και πρόβλημα. Ανάλογα φυσικά με τα συμφέροντα και την ταξική οπτική του καθενός.
Έτσι ο μετανάστης είναι το εργαλείο του αγρότη (αλλά κυρίως του μαγαλοαγρότη), το εργαλείο του οικοδόμου (αλλά κυρίως των μεγαλοεργολάβων). Το εργαλείο της τουριστικής βιομηχανίας, της κτηνοτροφίας, της αλιείας κλπ. Θα μπορούσαμε να πούμε με ασφάλεια ότι οι μετανάστες στην Ελλάδα (παράνομοι ή νόμιμοι) αποτελούν την πλειοψηφία της σύγχρονης εργατικής τάξης. Μιας εργατικής τάξης που ζει τον διπλό φόβο της απόλυσης ή της απέλασης, σε έναν αδυσώπητο ανταγωνισμό μισθολογικής μειοδοσίας. Για όλους αυτούς η μετανάστευση είναι λύση εποχιακή ή μόνιμη στα προβλήματά τους.
Από την άλλη ο όγκος της μεταναστευτικής πίεσης είναι μια από τις μεγαλύτερες διαχειριστικές προκλήσεις της εποχής μας. Όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλον το δυτικό λεγόμενο κόσμο.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η πολιτική ένταξης των μεταναστών στην Ελλάδα καθορίζεται με βάση το νόμο 3386/2005 και τον πρόσφατο κώδικα μετανάστευσης και κοινωνικής ένταξης (4251/2014). Σε αυτούς τους νόμους οι μετανάστες κατηγοριοποιούνται και περιγράφονται οι διαδικασίες νομιμοποίησης. Στον Ελλαδικό χώρο η μεγάλη μάζα των μεταναστών μπορεί να κατηγοριοποιηθεί κυρίως σε πρόσφυγες (αιτούντες άσυλο) και σε οικονομικούς μετανάστες. Και μπορεί η νομοθεσία να δίνει ένα πλαίσιο ένταξης, ωστόσο η κάθε ομάδα από τις παραπάνω κατηγορίες αντιμετωπίζει διαφορετικά προβλήματα.
Πρόσφυγες θεωρούνται άτομα που στη χώρα τους υπάρχει πολιτική αστάθεια και διώκονται για τις πολιτικές ή θρησκευτικές απόψεις τους ή ακόμα και για φυλετικούς λόγους. Δηλαδή οι πρόσφυγες που αναζητούν προστασία στις δυτικές χώρες είναι είτε θύματα, είτε επαναστάτες στη δική τους χώρα. Όταν εισέρχονται στον χώρο Schengen (δεν λέω στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού πολλές χώρες είναι μέλη της Ε.Ε. αλλά δεν έχουν υπογράψει τη συνθήκη Schengen), οι πρόσφυγες όταν συλλαμβάνονται (και πολλές φορές επιδιώκουν τη σύλληψή τους) περούν μια διαδικασία γνωστή ώς screening. Κατά τη διαδικασία αυτή πρέπει να αποδείξουν ότι όντως διώκονται στη χώρα τους και υπάρχει κίνδυνος για την σωματική τους ακεραιότητα. Το αίτημα ασύλου που υποβάλουν θα πρέπει να εξεταστεί από δύο επιτροπές. Το πρόβλημα εδώ που αντιμετωπίζει το σύστημα ένταξης βρίσκεται στον όγκο των υπό εξέταση αιτήσεων. Μπορεί να περάσουν ακόμα και δυο χρόνια μέχρι ο φάκελός τους να περάσει τις επιτροπές, αλλά μέχρι τότε ζουν σε μια “ημι-νόμιμη” κατάσταση στην Ελλάδα, αφού ναι μεν μπορούν να διαμένουν στην εδαφική επικράτεια, αλλά δεν τους δίνεται το δικαίωμα να εργαστούν. Κατά συνέπεια είναι αναγκαίο να στραφούν στη μαύρη εργασία ή ακόμα και στην παρανομία. Επιπρόσθετα παγιδεύονται στην πρώτη χώρα υποδοχής εξαιτίας της γνωστής συνθήκης του Δουβλίνου (η οποία εμπεριέχεται στη συνθήκη του Schengen). Η συνθήκη αυτή ορίζει ότι τα αιτήματα ασύλου πρέπει να εξετάζονται από τη χώρα απ' όπου εισήλθε πρώτα ο πρόσφυγας και δημιουργήθηκε για να προβλέψει ακριβώς την περίπτωση που κάποιος ζητήσει προσφυγική ιδιότητα, ώστε να κατανεμηθούν αρμοδιότητες. Όμως την “πάτησαν” οι πρώτες χώρες υποδοχής (Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Μάλτα), οι οποίες δέχονται το μεγαλύτερο όγκο μεταναστών και κυρίως η Ελλάδα, αφού ναι μεν δέχεται ανθρώπους αλλά απαγορεύει την έξοδο προς την κεντρική Ευρώπη λόγω της δέσμευσης που έχει αναλάβει για την διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων ασύλου. Βέβαια τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα δεν δέχεται επιστροφές από την Ευρώπη άτυπα, λόγω και κάποιων διεκδικήσεων των ίδιων των προσφύγων στη βάση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όσο και σαν ένδειξη αλληλεγγύης της Ε.Ε. προς την Ελλάδα.
Οι οικονομικοί μετανάστες είναι μια άλλη περίπτωση. Η συντριπτική πλειοψηφία τους έχει καταγωγή από την Αλβανία, η οποία έχει γίνει ένα κράτος αποστολής μεταναστών σε όλο το κόσμο εξαιτίας της αδυναμίας του ίδιου του κράτους να παρέχει στους πολίτες του βασικά κοινωνικά αγαθά. Αν και ο τωρινός πρωθυπουργός της Αλβανίας (Edi Rama) έχει ξεκινήσει μια πολιτική τόσο ανασυγκρότησης του κράτους, όσο και περιορισμού της μετανάστευσης με αντικίνητρα, καθώς και μια διάθεση σύγκρουσης με την Αλβανική διαφθορά. Όμως οι Αλβανοί μετανάστες που δουλεύουν και ζουν χρόνια εκτός Αλβανίας έχουν ενταχθεί ομαλά στις κοινωνίες και τα κράτη που τους υποδέχθηκαν ενώ τα παιδιά τους πολλές φορές δεν έχουν άμεση σχέση με την Αλβανία.
Γενικότερα ένα από τα προβλήματα που ανέκυψαν λόγω της μη σωστής ενταξιακής πολιτικής είναι οι μετανάστες δεύτερης ή τρίτης γενιάς που δεν έχουν ισχυρή σύνδεση με τις περιοχές απ όπου κατάγονται, αλλά μετά την ενηλικίωσή τους ζουν με τον φόβο της απέλασης. Είναι ουσιαστικά δύο φορές ξένοι. Τόσο για τους Έλληνες όσο και για τις περιοχές τους.
Θεωρώ αδόκιμη μια σύγκριση της σύγχρονης μετανάστευσης με την Ελληνική μετανάστευση τόσο κατά τη δεκαετία του 1900 όσο και τη δεκαετία του 1950. Υπάρχει η άποψη δηλαδή ότι οι Έλληνες μετανάστευαν πάντα νόμιμα στις χώρες όπου πήγαιναν κι έτσι δικαιολογεί η ξενοφοβική ρητορική μια διαφορά στη μετανάστευση του Έλληνα με αυτή του εισαγόμενου μετανάστη στην Ελλάδα.
Για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους. Κατά τη δεκαετία του 1900-1920 όπου τα μεταναστευτικά ρεύματα πήγαιναν κυρίως στις ΗΠΑ, υπήρχαν πολλοί που ταξίδευαν παράνομα στα καράβια, μέσα στα αμπάρια των πλοίων. Τότε η μετανάστευση όμως δεν ήταν ιδιαίτερα μαζική (υπολογίζεται περίπου στα 450.000 άτομα). Τις δεκαετίες του '50 και '60 που η μετανάστευση ήταν μαζική (1εκατ. Μετανάστες υπολογίζεται) ήταν τις περισσότερες φορές σε συνεννόηση με τις κράτη υποδοχής. Πάντως η νόμιμη παραμονή ενός ανθρώπου σε ένα ξένο κράτος είναι κάτι μεταβλητό. Ανά πάσα στιγμή μπορεί οι νόμιμες διαπιστεύσεις να “λήξουν”. Η μεταναστευτικοί νόμοι είναι κατ' ανάγκη νόμοι αποκλεισμού. Άλλωστε και οι Έλληνες μετανάστες αντιμετώπισαν εχθρικό περιβάλλον στις χώρες υποδοχής τους, τόσο από τους αντίστοιχους “εθνικόφρονες” εκεί, όσο και από άλλους μετανάστες που είχαν ήδη ενταχθεί σε αυτές τις ξένες κοινωνίες.  
Αν θέλουμε όμως να κάνουμε μια ουσιαστική συζήτηση για τη μετανάστευση, μάλλον στοχεύουμε λάθος με την στείρα κριτική στο φαινόμενο. Καλό είναι να αναδεικνύονται τα προβλήματα, αλλά καλύτερο είναι να προτείνονται λύσεις και ιδέες. Μια σωστή πολιτική ένταξης λοιπόν απαιτεί κάποια βήματα. Καταρχήν ως χώρα υποδοχής μεγάλου όγκου μεταναστών, χρειάζονται δομές που να ασχολούνται αποκλειστικά με τη διαχείριση αυτού του φαινομένου. Θεωρώ ότι η ίδρυση ενός Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής αποτελεί το πρώτο βήμα (το οποίο έγινε μεν πρόσφατα, αλλά έως τώρα δεν έχει παρουσιάσει θετική εικόνα). Μέχρι το 2013 λειτουργούσε και ένα ινστιτούτο που εκπονούσε έρευνες για το φαινόμενο της μετανάστευσης. Ήταν το Ι.ΜΕ.ΠΟ. (Ινστιτούτο Μεταναστευτικής Πολιτικής). Το Ι.ΜΕ.ΠΟ. απ' όσο γνωρίζω σταμάτησε τη λειτουργία του λόγω παύσης της χρηματοδότησής του. Οι έρευνες όμως  που έκανε έδειχναν πώς η μετανάστευση μπορεί να αξιοποιηθεί προς όφελος τόσο της Ελλάδας, όσο και των ίδιων των μεταναστών αλλά και των χωρών καταγωγής τους. Η μετανάστευση, ισχυρίζονταν οι έρευνες αυτές, πώς θα μπορούσε να έχει ευεργετικά αποτελέσματα στο ΑΕΠ, τα ασφαλιστικά ταμεία, την εκπαίδευση, την υγεία, την υπογεννητικότητα, την αναβίωση χωριών (αποκέντρωση) κλπ.(2)
Πάντως είναι άδικο να θεωρούμε πώς η Ελλάδα έχει αναλάβει μόνη της το “βάρος” της μετανάστευσης. Σύμφωνα με την Eurostat την 1η Ιανουαρίου 2008 30,8 εκατ. ξένοι ήταν πολίτες της Ε.Ε. από τους οποίους τα 11.3 εκατ. ήταν πολίτες της Ε.Ε. ενώ 19,5 εκατ. ήταν πολίτες ξένων χωρών. Συνολικά οι αλλοδαποί πολίτες αντιστοιχούσαν στο 6,2% (3) 
Ακριβώς γι αυτό δημιουργήθηκαν τέσσερα ειδικά χρηματοδοτικά μέσα κοινής ευρωπαϊκής διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών. Το Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων, Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ένταξης Υπηκόων Τρίτων Χωρών, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επιστροφών και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων. Επίσης σε αυτή τη λογική ιδρύθηκε ο FRONTEX (4) (Η Ευρωπαϊκή συνοριακή φύλαξη). 
Το ταμείο εξωτερικών συνόρων είναι το πιο εύρωστο από αυτά, αλλά αν και η Ελλάδα δικαιούται να απορροφήσει πολλά κονδύλια από εκεί, παρόλα αυτά δεν πάσχει μόνο στην απορρόφηση, αλλά και στη διαχείριση αυτών των κονδυλίων(5). (Αγορά ακατάλληλου εξοπλισμού, υπερκοστολογήσεις σε  διατροφή και ιατροφαρμακευτικό υλικό για τις ανάγκες των κέντρων φιλοξενίας, ομοίως με τα ξενοδοχεία φιλοξενίας των υπαλλήλων του FRONEX, πελατειακές πολιτικές σχέσεις στην αποστολή αστυνομικών στα σημεία εισόδου κλπ.). Ουσιαστικά τα κονδύλια αυτά χρησιμεύουν για μικροπολιτικά ρουσφέτια χωρίς να δίνεται καμία σημασία στην ουσία, που είναι η διαχείριση, αλλά κυρίως η ένταξη των μεταναστών.
Είναι πολύ δύσκολο βέβαια να αναπτυχθεί ένα τόσο πολύπλευρο και πολύπλοκο θέμα σε ένα άρθρο. Όμως δεν είναι και δίκαιο να υπεραπλουστεύεται όπως στις απόψεις του Κυρίου Χ. Δούκη ντυμένες μάλιστα σε “πατριωτική συσκευασία”.

 Πηγές: 
(1) Ανάχαρσις, 6ος π.Χ. αι. Σκύθης ηγεμόνας & φιλόσοφος 
μτφρ: Για μένα είναι ντροπή η πατρίδα μου, ενώ εσύ είσαι ντροπή για την πατρίδα σου. (Απαντώντας σε κάποιον που τον ειρωνεύτηκε για τη Σκυθική του καταγωγή)
(2) Μπορεί κανείς να βρεί ότι έχει απομείνει απο το Ι.ΜΕ.ΠΟ. στην ιστοσελίδα http://www.imepo.org/.  Οι μελέτες δεν είναι όμως πλέον διαθέσιμες εκεί. Μπορείτε ωστόσο να τις βρείτε στο sharing cloud “MediaFire”  της +Εργασίας (Εθελοντική Εργασία Kαστοριάς) στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση:  http://sinergasia-kastoria.blogspot.gr/ (ακολουθήστε τον σύνδεσμο που σας οδηγεί στο Αρχείο. Οι έρευνες βρίσκονται στο φάκελο “Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη” -> “έρευνες Ι.ΜΕ.ΠΟ.”)
(3) Τα στοιχεία όπως δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα “Το Βήμα” την 17/12/2009
(4) Ο FRONTEX παρέχει χρήσιμες αναλύσεις για τις μεταναστευτικές ροές και Risk Analysis. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ή έκθεση του 2015 για τις μεταναστευτικές ροές μεταξύ Σερβίας και Κροατίας. Οι πληροφορίες είναι δημόσια διαθέσιμες στο site του FRONTEX  http://frontex.europa.eu/
(5) Οι κακοδιαχείριση όπως αποτυπώνεται από ρεπορτάζ της εφημερίδας “Καθημερινή” (09/10/2014): [Η Ελλάδα, παρόλο που απέσπασε ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό της συνολικής χρηματοδότησης του προγράμματος (13%), κατάφερε να απορροφήσει το μικρότερο ποσοστό, μόλις 43% της χορηγίας, όταν ο μέσος όρος της Ε.Ε. βρισκόταν στο 87,6%
Πηγή:  Η ΕΕ έδωσε 207 εκατ. ευρώ για τη φύλαξη των ελληνικών συνόρων και αυτά χάθηκαν στην πορεία! | iefimerida.gr ]. Πάνω σε αυτό υπάρχει και η προσωπική εμπειρία του γράφοντος.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Πρωτοσέλιδα Εφημερίδων

Δημοφιλείς αναρτήσεις

Designed by ER.