Στο facebook

Αρχειοθήκη

Από το Blogger.

ΑΝΑΖΗΤΕΙΣΤΕ ΣΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΜΑΣ

Πνευματική ιδιοκτησία & Αντιγραφή υλικού
Το περιεχόμενο του blog μας αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του kastorianiestia.gr
H αναδημοσίευση υλικού σε άλλη ιστοσελίδα επιτρέπεται μόνο με την προϋπόθεση αναφοράς της πηγής με ενεργό link προς το πρωτότυπο άρθρο.

Πρόσφατα

5 Μαρτίου 2015

Τα “μαγαζιά” της Καστοριάς - Από μια αφήγηση του κ. Νίκου Πιστικού

3/05/2015 02:20:00 μ.μ. | |
ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ

  Όταν οι παλιοί καστοριανοί αναφέρονταν στα περίφημα “μαγαζιά”, εννοούσαν τα ερείπια ενός αρχαίου κτίσματος που βρίσκονται ακόμα και σήμερα στον εσωτερικό παραλίμνιο δρόμο, λίγο πιο πέρα από την εκκλησία του Αγίου Σωτήρα στην πλευρά του Ναυτικού Ομίλου. 
  Το όνομά τους το οφείλουν στους τοξοτούς θόλους και τις καμάρες που είχαν στην πρόσοψη και θύμιζαν τα εβραϊκά μαγαζιά της συνοικίας “Τσαρ-σί”. 
Εκεί οι καστοριανοί έβρισκαν καταφύγιο στα χρόνια της κατοχής, για να γλυτώσουν από τους βομβαρδισμούς των ιταλικών αεροπλάνων. 
Τότε δεν υπήρχε δρόμος και η πρόσβαση στα “μαγαζιά” γίνονταν με τις βάρκες μέσα από την λίμνη. 
Ο πιο ονομαστός βαρκάρης εκείνης της εποχης, που εκτελούσε αυτά τα δρομολόγια, ήταν κάποιος Μολυβάς, πρόσφυγας από την Μικρά Ασία, που είχε μεταφέρει από εκεί μια “μαούνα” πάνω σε δύο κάρα!
  Μια μέρα στην κατοχή, επισκέφθηκε το κουρείο του κ. Νίκου Πιστικού ο Νίκος Πετράς, ο οποίος εκείνη την περίοδο είχε μαντρί με πρόβατα στο Βουνό της Καστοριάς και του είπε ότι βρήκε λίγο πιο πάνω από τα “Μαγαζιά”, ένα πέτρινο αγαλματίδιο και μια πέτρινη πίπα. 
Αυτά τα ευρήματα, τα κράτησε στην μνήμη του ο κυρ - Νίκος και όταν στις αρχές τις δεκαετίας του 1960, έγινε άτυπος συνεργάτης του καθηγητή Νικόλαου Μουτσόπουλου, τα έθεσε αμέ- σως υπόψιν του, για να τον παροτρύνει και να ερευνήσει τον χώρο. 
Πράγματι ο καθηγητής ζήτησε να πάνε επί τόπου και να ερευνήσουν για τα συγκεκριμένα στοιχεία. 
Με την πρώτη ματιά ο καθηγητής Μουτσόπουλος, διέγνωσε ότι ο χώρος είναι αρχαιολογικός και τα περίφημα “Μαγαζιά” ήταν ερείπια ενός μοναστηριού. 
Τα υπόγεια του ναού οι καστοριανοί τα ονόμαζαν “μαγαζιά”, για τους λόγους που προαναφέραμε αλλά από τους ψαράδες της λίμνης, ακούγονταν συχνά το όνομα “Ζαχαρίας” για την συγκεκριμένη περιοχή. 
Όταν ο καθηγητής Ν. Μουτσόπουλος καθάρισε τον περιβάλλοντα χώρο, μετά την ανασκαφή, αποκαλύφθηκε μια ολόκληρη εκκλησία, για την οποία είπε ότι χρονολογείται από τον 10ο αιώνα και είναι αφιερωμένη στον Άγιο Ζαχαρία. Την εκκλησία έκτισαν χριστιανοί πρόσφυγες από την Μολδοβλαχία, οι οποίοι είχαν εγκατασταθεί εκεί και στις Πρέσπες. 
Συνώνυμος βυζαντινός ναός υπάρχει και στο χωριό Άγιος Ζαχαρίας του Γράμμου, χωρίς όμως να διευκρινισθεί αν συνδέονται ιστορικά μεταξύ τους. 
  Ο καθηγητής Μουτσόπουλος αποκάλυψε όμως και ένα άλλο  “μυστικό”, που κρύβεται κάτω από το δάπεδο του μονατηριού: εννοώντας ότι αυτό χτίστηκε πάνω  στα ερείπια αρχαίου ναού!
  Οι ανασκαφές στα “Μαγαζιά” έγιναν από την αρχαιολόγο κ. Κουρκου- τίδου, με άδεια την Αρχαιολογίας και παρουσία εισαγγελέα. 
Εκεί μετά από ένα 15νθήμερο ανασκαπτικών εργασιών, αποκαλύφθηκε το μοναστήρι του Αγίου Ζαχαρία, μήκους 10,5 μέτρων και πλάτους 7,5 μέτρων. 
Ο καθηγητής Νικόλαος Μουτσόπουλος, που εργάστηκε πάρα πολύ για την Καστοριά, συνήθιζε να λέει: “Θα έρθει καιρός που και οι εκκλησίες θα γίνουν δωμάτια, για να φιλοξενούν τους επισκέπτες”, δίνονταν έμφαση στον τεράστιο πολιτισμικό πλούτο, που διαθέτει η πόλη. 
  Το ενδιαφέρον για τα μνημεία της Καστοριά, έγινε παγκόσμιο πριν το 1940, όταν την επισκέφθηκε ο διάσημος αρχαιολόγος Γκρεγκοράϊ, ο οποίος συμμετείχε στο πρώτο παγκόσμιο συνέδριο βυζαντινολόγων, που έγινε στο καφενείο “Αίγλη”!
Ήταν το πρώτο καφενείο που άνοιξε στην Καστοριά μετά το 1922, όπου στο υπόγειο ήταν το σπίτι με τα δωμάτια των ιδιοκτητών, στο ισόγειο λειτουργούσε το καφενείο και στο πατάρι τα μπιλιάρδα και η χαρτοπαικτική λέσχη!
Οι πρόσφυγες από την Μικρά Ασία και κυρίως από την Απολλωνιάδα, που εγκαταστάθηκαν στην Καστοριά, ασχολήθηκαν με την αλιεία και με την γεωργία, σε κλήρους που μοιράστηκαν τότε από το ελληνικό κράτος. 
Μάλιστα ο κ. Νίκος Πιστικός θυμάται ότι ο πατέρας του, τον δήλωσε δύο φορές στα δημοτολόγια του Δήμου, για να πάρει μεγαλύτερο κλήρο ως πολύτεκνος, κάτι που το “πλήρωσε” αργότερα ο ίδιος όταν κλήθηκε δύο φορές στην σειρά, για να υπηρετήσει την στρατιωτική του θητεία!
Τις ανάγκες για θέρμανση των νοικοκυριών, κάλυπταν τότε τα μεταλλεία του Κοβάτση, χω-ρίς.... επιστροφή φόρου, που έβγαζαν πετροκάρβουνο από τις παρυφές της Ψαλλίδας, στο σημείο που βρίσκεται σήμερα ο συνοικισμός Νταηλάκη. Το πετροκάρβουνο μετέφεραν και διένειμαν στα σπίτια  με τα γαϊδουράκια, μέσα σε κοφίνια ή τσουβάλια. 
Μάλιστα ήταν τόσο μεγάλη η ισχύς του κάρβουνου της Καστοριάς, ώστε όταν χρησιμοποιήθηκε για τις ατμομηχανές “Γκαζοζέν” του τρένου  στο  Αμύνταιο. τους έκαψε όλα τα καζάνια!
Οι Καστοριανοί που χρησιμοποιούσαν πετροκάρβουνο, είχαν εφοδιαστεί με ειδικές θερμάστρες από το κατάστημα Τουφεξή, οι οποίες είχαν εσωτερική επένδυση με άργιλο (πυλό) για να αντέχουν στις μεγάλες θερμοκρασίες!
Δηλαδή η Καστοριά είχε ανακαλύψει την... τηλεθέρμανση, πολύ πριν την Πτολεμαϊδα...

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Πρωτοσέλιδα Εφημερίδων

Δημοφιλείς αναρτήσεις

Designed by ER.