Άρθρο της Μαριάννας Ιατρίδου

Με την εγκατάλειψη ή μη του ευρώ ασχολήθηκαν τις τελευταίες μέρες αρκετά δημοσιεύματα του διεθνή Τύπου. Μεταξύ άλλων, ο επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank δηλώνει σε συνέντευξή του ότι «είμαστε καταδικασμένοι στο ευρώ». Ερωτώμενος για το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους της Ελλάδας, δηλώνει στην εφημερίδα Handelsblatt ότι:του κόσμου; Κάτι τέτοιο θα ήταν το σπάσιμο ενός ταμπού και ένα πλήγμα τεραστίων διαστάσεων στη φήμη (της Ευρώπης). Η κεφαλαιαγορά θα έκλεινε πια για χρόνια για την Ελλάδα. Αμέσως οι επενδυτές θα αναρωτιόνταν ποια θα είναι η επόμενη χώρα που θα σπάσει το ταμπού και οι υπόλοιπες  υπερχρεωμένες χώρες θα αντιμετώπιζαν κι αυτές αμέσως προβλήματα χρηματοδότησης».
 «Χρεοκοπία σε μία από τις πλουσιότερες περιφέρειες 
Ο Jörg Krämer, επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank υποστήριξε επίσης πως «εάν η Ελλάδα εγκατέλειπε τη Νομισματική Ένωση, δε χρειάζεται  να είναι κανείς οικονομολόγος για να δει τις συνέπειες: οι Έλληνες θα απέσυραν άμεσα τα ευρώ τους από τις τράπεζες για να γλιτώσουν την αναμενόμενη υποτίμηση της δραχμής. Κανένα τραπεζικό σύστημα στον κόσμο δε θα μπορούσε να αντέξει κάτι τέτοιο. Αλλά και αντιστρόφως: εάν η Γερμανία αποχωρούσε
από τη Νομισματική Ένωση, Ισπανοί και Έλληνες θα άνοιγαν αμέσως τραπεζικούς λογαριασμούς στη Γερμανία και θα ξεσπούσε μία φυγή κεφαλαίων από  τις αδύναμες χώρες», προσθέτει. Σε ερώτηση εάν το ευρώ μπορεί να σωθεί, ο Krämer υποστηρίζει πως «Θα σωθεί. Παρότι δε μου αρέσει ο όρος “κοινότητα  με κοινό πεπρωμένο”, πρέπει να παραδεχτώ ότι περί αυτού πρόκειται. Είμαστε κατά κάποιο τρόπο καταδικασμένοι στο ευρώ, γιατί όλες οι άλλες εναλλακτικές κρύβουν μεγάλους κινδύνους. Το κόστος μιας διάλυσης της ευρωζώνης θα ήταν πολύ μεγάλο». Οι απόψεις αυτές ενός μεγάλου οικονομολόγου προκαλούν σκέψεις
για το παρασκήνιο που κρύβεται πίσω από τις πολιτικές συζητήσεις και που προκαλούν την αγανάκτηση των Ελλήνων.


Ο νομπελίστας Αμερικανός οικονομολόγος Paul Krugman εντοπίζει 4 λύσεις για την έξοδο του ευρώ από την κρίση:


1) Να δείξουν οι ευρωπαϊκές χώρες αντοχή στα δύσκολα: Να διαβεβαιώσουν τους επενδυτές ότι μπορούν να υποστούν τις επώδυνες συνέπειες  της κρίσης χωρίς να καταφύγουν στη χρεοκοπία ή την υποτίμηση, κατά το παράδειγμα της Εσθονίας, της Λιθουανίας και της Λετονίας. Η διαδικασία,


που ονομάζεται «εσωτερική υποτίμηση» θα ήταν ένας τρόπος για να επιβιώσει ακέραιη η Ευρωζώνη, επισημαίνει ο Krugman.


2) Η αναδιάρθρωση των χρεών: Σε κάθε περίπτωση, μία τέτοια λύση δεν δίνει τέλος στον πόνο μιας οικονομίας.Ειδικά στην περίπτωση της  Ελλάδας, ακόμα και εάν η κυβέρνηση αρνούνταν να αποπληρώσει όλα της τα χρέη, και πάλι θα έπρεπε να μειώσει τις δαπάνες και να αυξήσει τους φόρους για να επιτύχει έναν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Και πάλι θα έπρεπε να βιώσει τον πόνο της μείωσης των τιμών και των μισθών. Ωστόσο, η αναδιάρθρωση του χρέους θα μπορούσε να φέρει στη χώρα στο φαύλο κύκλο της μείωσης της εμπιστοσύνης και αύξησης των επιτοκίων, κάτι που θα μπορούσε να κάνει την εσωτερική υποτίμηση μια βάναυση στρατηγική. Πάντως, ο Krugman καταλήγει: Ειλικρινά, είναι δύσκολο να δω πώς μπορεί η Ελλάδα να αποφύγει την  αναδιάρθρωση του χρέους και η Ιρλανδία δεν βρίσκεται σε πολύ καλύτερη θέση».


3) Κανονική Αργεντινή: Η Αργεντινή όχι μόνο κήρυξε παύση πληρωμών, αλλά εγκατέλειψε τη σύνδεση του πέσο με το δολάριο και επέτρεψε την υποτίμησή του κατά δύο τρίτα, επιτρέποντας έτσι την ταχύτατη ανάκαμψη της οικονομίας από το 2003 και μετά. Η ευρωπαϊκή χώρα που βρέθηκε πιο κοντά σε μια τέτοια κατάσταση ήταν η Ισλανδία. Όμως, για μια χώρα του ευρώ, έστω και οι υποψίες της αποχώρησης από το κοινό νόμισμα θα πυροδοτούσαν μια καταστροφική φυγή καταθέσεων από τις τράπεζες. Σε κάθε περίπτωση, ο Krugmanδεν θεωρεί ένα τέτοιο σενάριο απολύτως απίθανο, ειδικά καθώς η επώδυνη λιτότητα και η εσωτερική  υποτίμηση θα συνεχίζονται για καιρό.


4) Η αναβίωση του ευρωπαϊσμού: Το μοναδικό αισιόδοξο σενάριο θα ήταν, όπως επισημαίνει, η λήψη περαιτέρω μέτρων προς την «Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία».
Η νομισματική ένωση των ΗΠΑ λειτουργεί γιατί είναι μια ένωση μεταβίβασης χρημάτων: Οι πολιτείες που δεν έχουν χρεοκοπήσει στηρίζουν εκείνες που έχουν.
«Και είναι δύσκολο να δει κανείς πώς μπορεί να λειτουργήσει η Ευρώπη εκτός και εάν βρει έναν τρόπο να επιτύχει κάτι παρόμοιο».
Αυτό πάντως που προκαλεί μεγαλύτερη εντύπωση στα λεγόμενα του και φαίνεται να είναι πλήρως αληθινό είναι το εξής: "Σε κάθε περίπτωση, οι πιθανότητες λένε ότι η στρατηγική που ακολουθείται σήμερα, της αντοχής στα δύσκολα, δεν θα δουλέψει ούτε με τη στενή έννοια της αποτροπής της χρεοκοπίας και της  υποτίμησης. Και το γεγονός ότι δεν πρόκειται να δουλέψει, θα γίνει εμφανές σύντομα. Σε αυτό το σημείο, οι ισχυρότερες χώρες της Ευρώπης θα πρέπει να πάρουν  μία απόφαση". Απομένει να δούμε ποια θα είναι αυτή!