Με θετικό πρόσημο, αλλά με “αστερίσκο”, αξιολογεί ο Δήμαρχος Καστοριάς Μανώλης Χατζησυμεωνίδης, την μεγαλύτερη διοικητική μεταρρύθμιση της χώρας, που έγινε μέχρι τώρα, η οποία όμως δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, από την προχειρότητα του σχεδιασμού και από την έλλειψη πόρων!


“ Ο Καλλικράτης είναι μια σοβαρή διοικητική μεταρρύθμιση” δηλώνει ο Δήμαρχος Καστοριάς και διατυπώνει αμέσως μετά τις ενστάσεις του λέγοντας: “Το θέμα, όμως, είναι ότι δεν συνοδεύτηκε από τα αναγκαία εκείνα μέτρα, που θα έπρεπε να στηρίξουν αυτό το εγχείρημα”! Δηλαδή έγινε η περιβόητη αποκέντρωση αρμοδιοτήτων προς τους δήμους και τις περιφέρειες, χωρίς όμως τις απαιτούμενες χρηματοδοτήσεις, που θα τις υποστηρίξουν.
Παρ΄ όλα αυτά ο Μ. Χατζησυμεωνίδης είναι θιασώτης της άποψης ότι “Αν δεν υπήρχε ο Καλλικράτης, θα έπρεπε να εφευρεθεί”! Και τούτο διότι: “Είναι μια χρήσιμη μεταρρύθμιση, που μπορεί να δώσει αναπτυξιακή διάσταση στην τοπική αυτοδιοίκηση”


ΕΡ. Μήπως και την πολυπόθητη αυτοτέλεια κύριε Δήμαρχε;

ΑΠ. Δυστυχώς αυτοτέλεια, με την πραγματική έννοια του όρου, δεν υπάρχει ακόμα στην Ελλάδα. Αλλά υπάρχει η συγκέντρωση των στελεχών και του ανθρώπινου δυναμικού, από τους διάσπαρτους πρώην δήμους και έτσι συλλογικά μπορεί να παραχθεί καλλίτερο και μεγαλύτερο έργο.


ΕΡ. Όλα αυτά όμως υπό την αίρεση ότι θα “τρέξουν” και τα αντίστοιχα χρήματοδοτικά προγράμματα, τα οποία προς το παρόν δεν φαίνονται στον ορίζοντα;


ΑΠ. Πράγματι, είχαν εξαγγείλει το πρόγραμμα “Ελλάδα”, το οποίο υποτίθεται θα αντικαθιστούσε το αντίστοιχο πρόγραμμα του “Θησέα”, που κι αυτό έμεινε στην μέση και υπάρχουν πάρα πολλά απλήρωτα έργα! Εάν προχωρούσε το “Ελλάδα” και δίνονταν η δυνατότητα στην τοπική αυτοδιοίκηση να προκηρύξει τα απαραίτητα έργα υποδομών, για την εύρρυθμη λειτουργία των δήμων, τότε θα ήταν καλλίτερα τα πράγματα. Γιατί κακά τα ψέμματα, πολλοί δήμοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα στέγασης των υπηρεσιών και έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού. Η αλήθεια είναι ότι βιώνουμε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία, μεγάλης οικονομικής κρίσης, η οποία επέβαλε απαγόρευση στις προσλήψεις και καθιέρωσε την εφεδρεία, που πλήττουν την τοπική αυτοδιοίκηση.


ΕΡ. Όλα αυτά τα μέτρα αποδυναμώνουν τον αρχικό σχεδιασμό ή δημιουργούν προϋποθέσεις για πιο ευέλικτα σχήματα;


ΑΠ. Όλα αυτά πλήττουν τον θεσμό του Καλλικράτη, τον οποίο εγώ εξακολουθώ να υποστηρίζω ότι κινείται προς την σωστή κατεύθυνση. Και τούτο διότι: Με τον Καποδίστρια, πολλοί δήμοι λειτουργούσαν σ΄ ένα επίπεδο υποτυπώδες!
Πολλοί δήμαρχοι έβλεπαν τον εαυτό τους σε ρόλο τοπάρχη ή φεουδάρχη και δεν λογάριαζαν την αυστηρότητα των ελέγχων. Με αποτέλεσμα να υπάρχει μια διαχειρστική αντικανονικότητα, την οποία κληρονομήσαμε εμείς!
Τώρα με την θέσπιση του Καλλικράτη και την καθιέρωση των ελεγκτικών μηχανισμών, όσον αφορά την λειτουργία των δήμων (Διαύγεια, οικον. επιτροπές κλπ) επιβλήθηκε μια πιο “σφιχτή” και ελεγχόμένη οικονομική διαχείριση των ΟΤΑ.


ΕΡ. Μήπως όμως μ΄ αυτά τα μέτρα φτάσαμε στην υπερβολή, που μοιραία προκαλεί δυσλειτουργίες και αγκυλώσεις στους δήμους;


ΑΠ. Αυτό είναι ένα θέμα, γιατί πράγματι υπάρχει μεγάλη γραφειοκρατία, που δημιουργεί αγκυλώσεις, οι οποίες με την σειρά τους, δεν επιτρέπουν να προχωρήσουν γρήγορα τα ζητήματα. Και η εποχή μας, είναι η εποχή της ταχύτητας, όπου πρέπει γρήγορα να προσαρμοζόμαστε και να κινούμε τις διαδικασίες για να είμαστε αποτελεσματικοί. Εδώ χανόμαστε στον κυκεώνα και στο πέλαγος της γραφειοκρατίας, που αποτελεί τροπέδη στην λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης. Εδώ ισχύει αυτό που λένε: “Όταν καείς στο γάλα, φυσάς και στο γιαούρτι” και πάμε από το ένα άκρο στο άλλο...


ΕΡ. Υπάρχουν σοβαρές καταγγελίες από τον κατασκευαστικό κλάδο, ότι ενώ έχουν ολοκληρωθεί τα έργα των δήμων, η αποπληρωμή καθυστερεί δύο και τρία χρόνια, με αποτέλεσμα ένας ολόκληρος κλάδος να οδηγείται στην απόγνωση.


ΑΠ. Το πρόβλημα ξεκίνησε από τις περικοπές που έγιναν στους πόρους της τοπικής αυτοδιοίκησης και κυρίως στους θεσμοθετημένους, όπως η ΣΑΤΑ, που είναι ένα χρηματοδοτικό εργαλείο, για να κάνουν οι δήμοι επενδύσεις, σε έργα τοπικού ενδιαφέροντος. Όλοι οι δήμαρχοι των καποδιστσριακών δήμων, είχαν πιστέψει ότι οι χρηματοδοτήσεις θα είχαν κανονική ροή και αναθέσανε έργα, αλλά στην πορεία διαψεύσθηκαν! Η ΣΑΤΑ υπέστη δύο δραματικές περικοπές, με αποτέλεσμα, ενώ εμείς στον δήμο μας την είχαμε υπολογίσει περίπου στα 2 εκατ. ευρώ, τελικά ήρθαν μόνο 700.000 ευρώ!
Και μ΄ αυτά τα χρήματα πρέπει να εξοφλήσουμε τις παλιές οφειλές, που είναι γύρω στα 6 εκατ. ευρώ και να προγραμματίσουμε καινούργια έργα, στο τεχνικό πρόγραμμα του 2011. Έτσι αναγκαζόμαστε να πληρώνουμε μόνο τα “υποχρεωτικά”, αυτά που μας κοινοποιούν με δικαστικές αποφάσεις, για να αποφύγουμε τις κατασχέσεις...
Ο “Θησέας”, για παράδειγμα, που ήταν ένα χρηματοδοτικό πρόγραμμα 4 εκατ. για την τοπική αυτοδιοίκηση, πλήρωσε μόνο 2,5 εκατ. και τα υπόλοιπα αποσύρθηκαν, ενώ οι δήμάρχοι είχαν ξεκινήσει τα έργα!
Παρακρατούμενοι πόροι από παλιά έτη, που ήταν γύρω στα 2,5 δις ευρώ, για να αποδοθούν στην τοπική αυτοδιοίκηση, δεν αποδόθηκαν...
Αυτή την στιγμή οι δήμοι είναι σαν τον ναυαγό, που βρέθηκε στη μέση του ωκεανού χωρίς να ξέρει κολύμπι... Γι΄ αυτό περιοριζόμαστε σε δράσεις, που απαιτούν μόνο προσωπική εργασία!


ΕΡ. Υπάρχει φως στον ορίζοντα;


ΑΠ. Αυτό που μας έμεινε κυριολεκτικά, για να ελπίζουμε, είναι το ΕΣΠΑ. Μόνο από εκεί μπορούμε να αντλήσουμε κάποια κονδύλια, για να χρηματοδοτήσουμε μεγάλα έργα. Εμείς σαν Δήμος Καστοριάς, από την πρώτη στιγμή αντιληφθήκαμε ότι τα πράγματα θα είναι δύσκολα και δώσαμε βαρύτητα στην οργάνωση του προγραμματισμού και των τεχνικών υπηρεσιών. Ό,τι μελέτες είχαμε βρει, έτοιμες, ημιέτοιμες κλπ, τις συγκεντρώσαμε και προσανατολισθήκαμε στις προσκλήσεις του ΕΣΠΑ. Δηλαδή σε κάθε περιφέρεια υπάρχει μια διαχειριστική αρχή του ΕΣΠΑ, η οποία βγάζει προσκλήσεις σε διάφορα “μέτρα” (πολιτισμό, τουρισμό, οδοποιία κλπ)
Εμείς διαγνώσαμε έγκαιρα την κατεύθυνση των προσκλήσεων και καταθέσαμε τις αντίστοιχες προτάσεις. Αυτή την στιγμή οι προτάσεις μας κινούνται γύρω στα 62 εκατ. ευρώ, για τον διευρυμένο δήμο Καστοριάς.


ΕΡ. Από αυτά σε πόσα πήρατε έγκριση;


ΑΠ. Ήδη πήραμε έγκριση για 3 εκατ. ευρώ, στην αποχέτευση του πρώην δήμου Αγίας Τριάδας, που αφορά τα δημοτικά διαμερίσματα Πενταβρύσου, Τσάκωνης, Χιλιοδέντρου, Ποριάς και Μανιάκι, για να καταλήξει στον βιολογικό καθαρισμό.
Το άλλο έργο που εντάχθηκε, είναι τα οικοδομικά τετράγωνα του Φουντουκλή, τα οποία είναι προϋπολογισμού 6 εκατ. ευρώ. Και επίκειται η ένταξη του αποχετευτικού του πρώην δήμου Μεσοποταμίας (Καλοχώρι, Μεσοποταμία, Κολοκυνθού) με άλλα 6 εκατ.ευρώ, όπως και τα αποχετευτικά των πρώην δήμων του ανατολικού λεκανοπεδίου (Κορησός, Μελισσότοπος, Βασιλειάδα) που θα απαλλάξουν και την λίμνη από την επιβάρυνση, με προϋπολογισμό 9 εκατ. ευρώ.
Σ΄ αυτά πρέπει να προστεθούν και τα αντιλιοστάσια των πρώην δήμων Βιτσίου και Μακεδνών, με 1 εκατ. ευρώ. Αυτά τα έργα είναι σε πρώτη προτεραιότητα στην πρώτη φάση. Πέρα απ΄ αυτά, όμως, έχουμε υποβάλλει προτάσεις και για τις ολοκληρωμένες πολεοδομικές παρεμβάσεις της πόλης της Καστοριάς, όπως τον Φουντουκλή, την βόρεια και νότια παραλία, τα αρχοντικά Μπασάρα, Χριστόπουλου, Ντουλτσό κλπ, που συνολικά καλύπτουν 22 έργα με προϋπολογισμό 18 εκατ. ευρώ.
Και πάρα πολλά άλλα έργα σ΄ όλη την επικράτεια του Δήμου.
Αυτό είναι ένα τεράστιο έργο, που όταν υλοποιηθεί, θα είναι προς όφελος όλων των κατοίκων του Δήμου.


ΕΡ. Σύμφωνα με δήλωση του περιφερειάρχη κ. Δακή, έχει γίνει “κούρεμα” στο ΕΣΠΑ και το ΠΕΠ, λόγω αδυναμίας στην εθνική συμμετοχή. Αυτό πόσο θα επηρεάσει τις χρηματοδοτήσεις των έργων;


ΑΠ. Πράγματι αυτό ισχύει! Γι΄ αυτό τώρα προσανατολίζονται στην μείωση της εθνικής συμμετοχής μόλις το 5% και το υπόλοιπο 95% να καταβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ενώ μέχρι τώρα η συμμετοχή ήταν 75% για την Ε.Ε. και 25% για την χώρα μας.
Αυτό το 20% που ήταν η εθνική συμμετοχή, τώρα αφαιρείται και μειώνει το πρόγραμμα στην περιφέρεια από 550 εκατ. που ήταν αρχικά, σε 440 εκατ. Άρα θα χαθούν 140 εκατ. ποσό αρκετά υψηλό για τον προϋπολογισμό του ΕΣΠΑ.


ΕΡ. Να στραφούμε λίγο στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής του Δήμου. Πώς θα αντιμετωπίσετε τα οξυμένα προβλήματα της φτώχειας και της ανεργίας, εν μέσω οικονομικής κρίσης;


ΑΠ. Κοιτάξτε! Ο Δήμος και γενικά η τοπική αυτοδιοίκηση, είναι ο φορέας που βρίσκεται πιο κοντά στον πολίτη. Και κατά συνέπεια γίνεται δέκτης όλων αυτών των κοινωνικών ζητημάτων, που βιώνει η κοινωνία. Δηλαδή η ανεργία, ένα τεράστιο θέμα στο νομό μας. Καθημερινά κατακλύζουν το Δημαρχείο άνθρωποι, προς αναζήτηση εργασίας. Γινόμαστε μάρτυρες δραματικών καταστάσεων και επεισοδίων, που φτάνουν σε ακραίες εκδηλώσεις απόγνωσης!
Ο κόσμος ψάχνει να βρει ένα αποκούμπι και καταφεύει στον Δήμο. Όμως ο Δήμος δεν μπορεί να προσλάβει χιλιάδες ανέργους.
Υπάρχουν αυτά τα επιδοτούμενα προγράμματα, για την κοινωφελή εργασία, που όμως καθυστερούν από τις αρχές του έτους. Αυτό είναι πρόγραμμα του υπουργείου Εργασίας και ο Δήμος δεν μπορεί να παρέμβει πουθενά.
Επιπλέον υπάρχουν οι ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, που τα προβλήματά τους μεγιστοποιήθηκαν, με την επιβολή των φόρων και των ειδικών τελών στα ακίνητα. Αυτά είναι βάρη που δεν μπορεί να τα σηκώσει ο άνεργος και ο μικροσυνταξιούχος των 300 ευρώ! Και αποδεικνύει ότι το κράτος δεν έχει την ικανότητα να εισπράξει τους φόρους και καταφεύγει στον εκβιασμό, μέσω του διλλήμματος “ή πληρώνεις ή σου κόβω το ρεύμα”! Απαράδεκτα πράγματα, που πλήττουν την πλειοψηφία του ελληνικού λαού.


ΕΡ. Χθες είχατε μια σύσκεψη με τους φορείς, για το θέμα του πετρελαίου θέρμανσης, τί συμπεράσματα βγήκαν από αυτή;


ΑΠ. Εμείς ως Δήμος πήραμε μια πρωτοβουλία, να συγκαλέσουμε σύσκεψη, με τους φορείς του τόπου, για να ξεκινήσουμε τις διαδικασίες ανάδειξης του τεράστιου προβλήματος, που αντιμετωπίζει η περιοχή, από την εξίσωση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης με το πετρέλαιο κίνησης.
Είμαστε σε μια ιδιαίτερη γεωγραφικά περιοχή, όπου οι κληματολογικές συνθήκες, είναι ιδιαίτερα δυσμενείς και ζήτησα από τους φορείς να είμαστε ενωμένοι, για να ακουστεί η φωνή της Καστοριάς, στα κέντρα λήψης των αποφάσεων.
Όλοι συμφώνησαν με την εισήγηση που είχα υποβάλλει, να αποδείξουμε την ιδιαιτερότητα του νομού μας και πόσο επιβαρύνεται το κάθε νοικοκυριό, σε σύγκριση με άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Συμφωνήσαμε να υποβάλλουμε τις προτάσεις μας αυτοπροσώπως, σε συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών, με μια αντιπροσωπεία που θα τον επισκεφθεί στο γραφείο του.


ΕΡ. Πόσο αισιόδοξος είστε, μ΄ όλα αυτά τα μέτρα που λαμβάνονται, ότι θα βγούμε κάποτε από το τούνελ;


ΑΠ. Εγώ από την φύση μου είμαι αισιόδοξος. Θεωρώ ότι και πάλι οι έλληνες θα ξεπεράσουμε την δυσκολία. Βέβαια μας κατεβάσανε πολύ χαμηλά το βιοτικό επίπεδο. Μας φέρανε περίπου στα επίπεδα της δεκαετίας του ΄60, όταν οι έλληνες μετανάστευαν σωρηδόν στο εξωτερικό και τώρα βλέπω ότι υπάρχει πάλι μια τάση για φυγή σε χώρες που προσφέρουν εργασία.
Αλλά μέσα σ΄ όλη αυτή την πτώση και την ανέχεια, πιστεύω ότι θα ξαναγεννηθεί μια νέα αναπτυξιακή πορεία.
Άλλωστε έχουμε πέσει τόσο χαμηλά, που γίναμε πλέον ανταγωνιστικοί και με τους γείτονές μας στα Βαλκάνια!