Όπως συμβαίνει κάθε χρόνο στην καρδιά του καλοκαιριού, το βράδυ του Σαββάτου 12 Αυγούστου προς τα χαράματα της Κυριακής, στο νυχτερινό ουρανό της χώρας μας και γενικότερα του βορείου ημισφαιρίου θα κορυφωθεί η πιο θεαματική θερινή βροχή από «πεφταστέρια», οι διάττοντες Περσείδες.

Όσοι μείνουν ξύπνιοι, θα έχουν την ευκαιρία -εάν ο ουρανός δεν έχει σύννεφα- να δουν το φαινόμενο. Όμως η λάμψη από το 19 ημερών φεγγάρι, που θα είναι φωτεινό κατά περίπου 80%, θα εμποδίσει σε ένα βαθμό την παρατήρηση των μετεώρων, με συνέπεια να γίνουν ορατά μόνο τα πιο φωτεινά από αυτά.

Η NASA διέψευσε φήμες στο διαδίκτυο ότι οι φετινές Περσείδες «θα είναι οι πιο φωτεινές στην ιστορία», ενώ εκτιμά ότι μπορεί να φθάσουν τα 150 μετέωρα την ώρα, αλλά δεν θα είναι όλα ορατά λόγω της λάμψης του φεγγαριού. Ο ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ Ιωάννης Σειραδάκης δήλωσε προ ημερών στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι αναμένει περίπου έναν ορατό διάττοντα αστέρα κάθε ενάμισι έως δύο λεπτά, άρα 30 έως 40 ανά λεπτό.

Οι Περσείδες είναι μια από τις πιο εντυπωσιακές βροχές διαττόντων του έτους, καθώς τα «πεφταστέρια» τους είναι γρήγορα και φωτεινά, διαθέτοντας συνήθως μακριές πύρινες «ουρές». Σύμφωνα με τη NASA, το ρεκόρ τους ήταν το 1993, όταν είχαν καταγραφεί περίπου 300 μετέωρα την ώρα, ενώ και πέρυσι έφθασαν κατά τόπους έως τα 200 μετέωρα την ώρα.


Εμφανίζονται σε όλα σχεδόν τα σημεία του ουρανού και όχι σε ένα συγκεκριμένο, μολονότι φαίνεται να προέρχονται κυρίως από τα βόρεια-βορειοανατολικά, από την περιοχή του αστερισμού του Περσέα, από όπου πήραν και το όνομά τους.

Τα μετέωρα αρχίζουν να πέφτουν αραιά από τις 17 Ιουλίου περίπου, πυκνώνουν σταδιακά και διαρκούν έως τις 24 Αυγούστου. Όσο πιο κοντά στην ώρα που χαράζει, τόσο πιθανότερο είναι να δει κανείς με γυμνά μάτια τα συγκεκριμένα «πεφταστέρια» οπουδήποτε στον ουρανό.

Οι Περσείδες -που καταγράφηκαν για πρώτη φορά από Κινέζους αστρονόμους το 36 μ.Χ. - προκαλούνται από τα σωματίδια σκόνης που αφήνει πίσω της η τεράστια ουρά, μήκους δεκάδων εκατομμυρίων χιλιομέτρων, του κομήτη 109Ρ/Σουίφτ-Τατλ, που διασταυρώνεται με την τροχιά της Γης. Ο κομήτης, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1862 από τους αστρονόμους Λιούις Σουίφτ και Χόρας Τατλ (των οποίων φέρει το όνομα), διαθέτει ένα τεράστιο πυρήνα διαμέτρου περίπου 26 χιλιομέτρων, πολύ μεγαλύτερο από τον αστεροειδή με διάμετρο δέκα χιλιομέτρων, ο οποίος έπεσε στη Γη πριν από 66 εκατ. χρόνια και εξαφάνισε τους δεινόσαυρους.

Ο κομήτης 109Ρ/Σουίφτ-Τατλ είναι το μεγαλύτερο γνωστό ουράνιο σώμα που περνάει από τη Γη κατά τακτά χρονικά διαστήματα. Για τελευταία φορά εισήλθε στην εσωτερική περιοχή του ηλιακού μας συστήματος το Δεκέμβριο του 1992, ενώ χρειάζεται περίπου 133 χρόνια για να πραγματοποιήσει μια πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο. Σήμερα βρίσκεται σε απόσταση σχεδόν πέντε δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων και το επόμενο κοντινό πέρασμα του από τη Γη αναμένεται το 2126, ενώ δεν φαίνεται να αποτελεί απειλή για τον πλανήτη μας στο προβλέψιμο μέλλον.

Τα μετέωρα, που συνήθως έχουν βάρος μικρότερο από ένα γραμμάριο, εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα με ταχύτητα σχεδόν 60 χλμ. το δευτερόλεπτο και αναφλέγονται σε ύψος περίπου 100 χλμ., οπότε και αρχίζουν να γίνονται ορατά από τους παρατηρητές. Καθώς πλησιάζουν προς το έδαφος με μεγάλη ταχύτητα, διαλύονται από την τριβή και την υπερθέρμανση (1.650 βαθμοί Κελσίου), αφήνοντας πίσω τους φωτεινά ίχνη.

Το «κλειδί», σύμφωνα με τους ειδικούς, για να δει κανείς μια βροχή διαττόντων, είναι το οπτικό πεδίο του να περιλαμβάνει ένα όσο γίνεται μεγαλύτερο τμήμα σκοτεινού ουρανού. Και ασφαλώς να έχει ελεύθερο χρόνο και υπομονή, καθώς μπορεί να χρειασθεί να περιμένει.

Οι διάττοντες είναι δυνατό -με λίγη τύχη- να φωτογραφηθούν. Χρειάζεται μια φωτογραφική μηχανή DSLR με ευρυγώνιο φακό, η οποία θα κάνει διαδοχικές προγραμματισμένες λήψεις μεγάλης διάρκειας.