Άρθρο της Μαριάννας Ιατρίδου

Ως το πιο σκληρό χαρακτηρίστηκε το μνημόνιο που ψηφίστηκε, εν μέσω τόσων διαταραχών, την περασμένη Κυριακή στη Βουλή. Τα βάσανα όμως των Ελλήνων πολιτών δεν σταματούν εδώ, καθώς τον Ιούνιο η τρόικα θα κρίνει εάν επιτυγχάνονται οι στόχοι με τα μέτρα που
αποφασίστηκαν. Άρα, θα ήταν πιο σωστό να χαρακτηρίσουμε το μνημόνιο ως το πιο σκληρό μέχρι… το επόμενο. Όπως, και κάθε μνημόνιο άλλωστε.

Τι περιλαμβάνουν, όμως, τα άρθρα του που οδήγησαν έναν μεγάλο αριθμό βουλευτών στην καταψήφιση του; Μεταξύ των μέτρων, περιλαμβάνονται οι νέες μειώσεις σε μισθούς στον ιδιωτικό τομέα και στις συντάξεις, οι απολύσεις στο Δημόσιο και η άρση της μονιμότητας σε ΔΕΚΟ και στις υπό δημόσιο έλεγχο τράπεζες, η περικοπή 10% στους μισθούς των υπαλλήλων των ειδικών μισθολογίων, το κλείσιμο δημόσιων φορέων. Επίσης, προβλέπεται, το "πάγωμα" των προσλήψεων (όπως μάλιστα αναφέρεται στη νέα μνημονιακή σύμβαση, θα τηρηθεί η αυστηρή εφαρμογή της αναλογίας 1 πρόσληψη για κάθε 5 αποχωρήσεις, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της μείωσης κατά 150.000 υπαλλήλους μέχρι το 2015, αλλά και για να μην υπάρξουν, όσο το δυνατόν, περαιτέρω απολύσεις), οι ανατροπές στην αγορά εργασίας, η αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, οι νέες φορολογικές επιβαρύνσεις με την κατάργηση των φοροαπαλλαγών, η απλοποίηση του ΦΠΑ, οι αλλαγές στη φορολογία ακινήτων και των εισοδημάτων από κινητές αξίες, η πλήρης απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων και οι μαζικές πωλήσεις δημοσίων επιχειρήσεων και ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου.
Ειδικά για τις αποκρατικοποιήσεις, προβλέπονται έσοδα 4,5 δισ. ευρώ φέτος, το σύνολο σχεδόν των οποίων θα προέλθει από κινήσεις που θα ολοκληρωθούν το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Όπως αναγράφεται στο Μνημόνιο, εντός του α΄ εξαμήνου φέτος θα αρχίσει η διαδικασία για την πώληση της ΔΕΠΑ- ΔΕΣΦΑ, των ΕΛΠΕ, του ΟΠΑΠ, της ΕΥΔΑΠ, της ΕΥΑΘ και της IBC, ενώ το β΄ εξάμηνο πρέπει να γίνουν οι προσκλήσεις ενδιαφέροντος για τα λιμάνια, τα αεροδρόμια και την Εγνατία Οδό.
Παράλληλα, έως το τέλος Μαρτίου 2012, θα μεταβιβαστούν στο Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, όλα τα περιουσιακά στοιχεία που περιέχονται στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, εκτός από τις τραπεζικές μετοχές και τα περιουσιακά στοιχεία που επιφέρουν απώλεια (ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΕΛΒΟ, ΕΑΣ). Επίσης, θα μεταφερθούν οι εναπομένουσες μετοχές του ΟΛΠ και του ΟΛΘ, ενώ τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία θα μεταβιβαστούν από την Κτηματική Εταιρεία Δημοσίου. Ενώ, στο Μνημόνιο προβλέπεται αύξηση στα εισιτήρια του ΟΣΕ και των αστικών συγκοινωνιών, ενώ ανάλογη πρόβλεψη υπάρχει και για τα τιμολόγια της ΔΕΗ, δηλαδή, της τάξης του 15%. Κι αν κανείς, συνυπολογίσει την ήδη υπάρχουσα δυσκολία στην πληρωμή τους, θα καταλήξει στο συμπέρασμα πως ελάχιστοι θα είναι αυτοί που θα μπορούν να πληρώνουν τους νέους λογαριασμούς.


Επιγραμματικά οι βασικοί στόχοι του Μνημονίου 2 είναι:
*Μείωση φαρμακευτικής δαπάνης κατά 1,076 δισ. ευρώ.
*Μείωση υπερωριακής αμοιβής για γιατρούς σε νοσοκομεία, ύψους 50 εκατ. ευρώ.
*Μείωση προμηθειών στρατιωτικού υλικού κατά 300 εκατ. ευρώ.
*Μείωση αριθμού αντιδημάρχων και του σχετικού προσωπικού, με στόχο την εξοικονόμηση 30 εκατ. ευρώ.
*Μείωση λειτουργικών δαπανών και της δαπάνης για τη διεξαγωγή εκλογών, κατά 270 εκατ. ευρώ.
*Περικοπή ΠΔΕ κατά 400 εκατ.


*Μειώσεις συντάξεων, ύψους 300 εκατ. ευρώ.
*Μείωση 10% στα ειδικά μισθολόγια (γιατροί ΕΣΥ, στρατιωτικοί, σώματα ασφαλείας, καθηγητές ΑΕΙ- ΤΕΙ, δικαστικοί), από την 1η Σεπτεμβρίου 2012.
*'Άρση της μονιμότητας στις ΔΕΚΟ και τις υπό δημόσιο έλεγχο τράπεζες.
*Αύξηση αντικειμενικών αξιών των ακινήτων στα επίπεδα των αγοραίων, έως τον Ιούνιο.
*Κατάργηση φοροαπαλλαγών, αλλαγές στο καθεστώς ΦΠΑ και στη φορολογία των ακινήτων, με νέο φορολογικό νομοσχέδιο έως τον Ιούνιο.
*Μείωση των δημοσίων υπαλλήλων, κατά 150.000 άτομα έως το 2015 (μεταξύ των 150.000 αποχωρήσεων θα περιλαμβάνονται και 50.000 συμβασιούχοι, των οποίων οι συμβάσεις δεν θα ανανεωθούν).
*Απόλυση 15.000 δημοσίων υπαλλήλων εντός του 2012. Σημειώνεται πως, εκτός απρόοπτου, οι 15.000 αυτοί δημόσιοι υπάλληλοι που θα τεθούν σε μία ιδιότυπη "εφεδρεία". Εν αντιθέσει με την αρχική εφαρμογή της, η οποία απέτυχε, όπως παραδέχθηκε και ο αρμόδιος υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης πριν λίγες ημέρες, που προέβλεπε τη δυνατότητα σε ένα ποσοστό "εφέδρων" να επιστρέψουν έπειτα από συγκεκριμένες διαδικασίες στο δημόσιο, με τη νέα συμφωνία οι υπάλληλοι που θα απολυθούν θα αμείβονται με το 60% του βασικού τους μισθού για ένα χρόνο και στη συνέχεια θα απολύονται οριστικά. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, την ιδιότυπη "εφεδρεία" εισηγήθηκε ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Δημήτρης Ρέππας, προκειμένου να μη βρεθούν από τη μία μέρα στην άλλη χιλιάδες υπάλληλοι στο δρόμο. Υπενθυμίζεται ότι με πρόσφατη δήλωσή του, είχε εκφράσει την αντίθεσή του στις "τυφλές" απολύσεις. Επίσης, πάλι με πρόταση του κ. Ρέππα, όσοι υπάλληλοι βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση, θα ενταχθούν στο "προσυνταξιοδοτικό" καθεστώς.
*Μείωση των εισακτέων σε αστυνομικές και στρατιωτικές σχολές.
*Αυστηρή εφαρμογή του κανόνα 1 προς 5 για τις προσλήψεις στο Δημόσιο και ενδεχόμενο προσωρινό "πάγωμα" προσλήψεων.
*Κλείσιμο φορέων του Δημοσίου.
*Περικοπές στις επιδοτήσεις σε κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών και περικοπές στις επιχορηγήσεις σε εποπτευόμενους φορείς 190 εκατ. ευρώ.
*Πλήρες "άνοιγμα" 20 κλειστών επαγγελμάτων.
*Απελευθέρωση του επαγγέλματος των φορτηγών και βυτιοφόρων ΔΧ.
*Πλήρης απελευθέρωση του επαγγέλματος ταξί.
*Κατάργηση της υποχρεωτικής παρουσίας δικηγόρου για υπογραφή πράξεων ενώπιον συμβολαιογράφων για μια σειρά συναλλαγών.
*Πλήρης απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας των πρατηρίων υγρών καυσίμων.
*Κατάργηση του ανταποδοτικού τέλος υπέρ της εκτέλεσης εργασιών, που καταβάλλεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.
*Επίσπευση των διαδικασιών ολοκλήρωσης του Κτηματολογίου.
*Αναθεώρηση της γενικής νομοθεσίας περί πολεοδομίας και χωροταξίας.
*Εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών.
*Μείωση εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων στα δικαστήρια και εφετεία κατά τουλάχιστον 50% έως τον Ιούνιο και με στόχο την πλήρη εκκαθάριση έως το τέλος Ιουλίου 2013.
*Σύσταση Ειδικής Διεύθυνσης Παρακολούθησης των Μεταρρυθμίσεων.


Οι μειώσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων προβλέπεται ότι θα πραγματοποιηθούν κυρίως σε όσους αμείβονται με ειδικά μισθολόγια, δηλαδή περίπου 280.000 υπάλληλοι (δικαστικοί, αστυνομικοί, ένοπλες δυνάμεις, γιατροί, διπλωμάτες και καθηγητές σε ΑΕΙ- ΤΕΙ). Από αυτή την περικοπή αναμένεται να επιτευχθεί μία εξοικονόμηση ύψους 440 εκατ. ευρώ. Επίσης, θα επιβληθούν περικοπές στους υψηλά αμειβόμενους (γύρω στο 15%), ενώ δεν θα μειωθούν οι αμοιβές στις χαμηλότερες μισθολογικές κλίμακες.
Τέλος, στελέχη του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και κυρίως συνδικαλιστές της ΑΔΕΔΥ, εκφράζουν έντονες ανησυχίες για τις δομές του Δημοσίου και τη γενικότερη λειτουργία του, μετά από τις αποχωρήσεις και απολύσεις- και μάλιστα, σε μεγάλο βαθμό χωρίς αξιολόγηση- χιλιάδων υπαλλήλων, καθώς ήδη σε κρίσιμους τομείς, όπως στην υγεία, στην κοινωνική πρόνοια, στις εφορίες, στους ελεγκτικούς μηχανισμούς κ.λπ., παρατηρούνται έντονα σημάδια αρρυθμίας.
Κι όμως, οι εκπλήξεις δεν τελειώνουν εδώ αφού αν δεν πιάσουμε τους στόχους θα υπάρξουν πρόσθετα, όπως, για παράδειγμα, οι επιπλέον μειώσεις των μισθών στο Δημόσιο και η περαιτέρω περικοπή κοινωνικών και αμυντικών δαπανών.
Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η κυβέρνηση, η πορεία υλοποίησης του προγράμματος θα ελέγχεται ανά τρίμηνο και, ειδικότερα, προβλέπονται 12 τριμηνιαίες επιθεωρήσεις από την τρόικα.
Στα προσχέδια, μάλιστα, των επιστολών του πρωθυπουργού και του υπουργού Οικονομικών προς τους επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΔΝΤ, καθίσταται σαφές ότι -εάν απαιτηθεί- η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση θα λάβει ακόμη περισσότερα μέτρα.
Το σίγουρο πάντως είναι ότι η οικονομία της χώρας θα συνεχίσει να βρίσκεται σε μεγάλη ύφεση, ενώ, αντί για πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ φέτος, προβλέπεται από οικονομικές αναλύσεις πρωτογενές έλλειμμα 1% του ΑΕΠ (2,2 δισ. ευρώ). Η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος αναμένεται για το 2013 (1,65% του ΑΕΠ ή 3,6 δισ. ευρώ και 4,4% του ΑΕΠ ή 9,5 δισ. το 2014)