Είναι γεγονός, όπως όλοι γνωρίζουμε, ότι μετά με τις εκλογές του ερχόμενου Νοεμβρίου ο χάρτης της Ελλάδας θα διαμορφωθεί σύμφωνα με τον νόμο «Καλλικράτη». Είναι όμως επίσης γεγονός ότι δεν έχει δοθεί επαρκής πληροφόρηση στους πολίτες της χώρας μας σχετικά τις αλλαγές που θα προκύψουν στην τοπική αυτοδιοίκηση μετά το πέρας των εκλογών, καθώς επίσης και με τον τρόπο που καλούμαστε να ψηφίσουμε.


Κάποιες από τις αλλαγές που θα προκύψουν στη δημόσια ζωή είναι η επαναφορά του 50%+1 για την εκλογή των αιρετών της αυτοδιοίκησης καθώς και η μείωση του ορίου ηλικίας για την εκλογή στα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια από τα 21 στα 18 χρόνια. Επίσης καθιερώνονται ασυμβίβαστα και μάλιστα ιδιαίτερα αυστηρά για την άσκηση του δικαιώματος του «εκλέγεσθαι». Αυτές οι αλλαγές στην πράξη σημαίνουν ότι το νέο σύστημα ενισχύει έναν «περιφερειακό» συγκεντρωτισμό ενώ ταυτόχρονα αποδυναμώνει τις μέχρι τώρα τοπικές κοινότητες.

Αν ρίξουμε μία πιο προσεκτική ματιά στον νόμο «Καλλικράτη» θα δούμε ότι χαράζει νέα διοικητικά όρια. Η εδαφική περιφέρεια κάθε δήμου θα αποτελείται από τις λεγόμενες δημοτικές κοινότητες που στην ουσία είναι οι εδαφικές περιφέρειες των δήμων που τον συγκροτούν και συνιστούν τις εκλογικές περιφέρειες του νέου δήμου. Τη διοίκηση του νέου δήμου θα συνθέτουν το Δημοτικό Συμβούλιο, η Οικονομική Επιτροπή, η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, η Εκτελεστική Επιτροπή και ο δήμαρχος ενώ όπως ήταν αναμενόμενο ο αριθμός των συμβούλων κάθε δήμου θα εξαρτάται από τον πληθυσμό του. Οι αλλαγές αυτές στον νομό Καστοριάς έχουν ως αποτέλεσμα στην συγκρότηση τριών διευρυμένων δήμων:

 Δήμος Καστοριάς που περιλαμβάνει τους καποδιστριακούς δήμους Καστοριάς, Κλεισούρας, Αγίων Αναργύρων, Κορεστίων, Βιτσίου, Μακεδνών, Αγίας Τριάδας, Μεσοποταμίας και την κοινότητα Καστρακίου.

 Δήμος Ορεστίδας που περιλαμβάνει τους καποδιστριακούς δήμους Άργους Ορεστικού και Ίωνος Δραγούμη.

 Δήμος Γράμμου αποτελούμενος από τους καποδιστριακούς δήμουν Νεστορίου και τις κοινότητες Αρρένων και Γράμμου.

Ο πρόεδρος της δημοτικής κοινότητας και το κοινοτικό συμβούλιο θα εκλεγούν από τις εκάστοτε δημοτικές κοινότητες ενώ η εκλογή του δημάρχου, των δημοτικών συμβούλων και των συμβούλων των δημοτικών κοινοτήτων γίνεται κατά συνδυασμούς με ενιαίο ψηφοδέλτιο. Πιο συγκεκριμένα για την εκλογή δημοτικού συμβούλου μπορούμε να ψηφίζουμε υπέρ ενός, δύο ή τριών υποψηφίων της εκλογικής περιφέρειας στην οποία ανήκουμε, αλλά και υπέρ ενός υποψηφίου σε μία από τις άλλες εκλογικές περιφέρειες του ίδιου δήμου.

Επιτυχών στις δημοτικές εκλογές θα θεωρείται ο υποψήφιος συνδυασμός που θα συγκεντρώσει ποσοστό ίσο με 50%+1 από το έγκυρα ψηφοδέλτια ενώ επιλαχόντες θα είναι όσοι έλαβαν τουλάχιστον μία έδρα. Όσον αφορά το δημοτικό συμβούλιο τα 3/5 των εδρών του θα καταλαμβάνει ο επιτυχών συνδυασμός και 2/5 οι επιλαχόντες. Ο αριθμός των υποψηφίων δημοτικών συμβούλων από κάθε φύλο θα ανέρχεται τουλάχιστον στο 1/3 του συνολικού αριθμού κάθε συνδυασμού, ενώ για πρώτη φορά το δικαίωμα του εκλέγεσθαι αποκτούν οι ομογενείς και οι νομίμως διαμένοντες αλλοδαποί, με εξαίρεση τη θέση του δημάρχου. Για τη θέση του δημάρχου, μπορούν να υποβάλουν υποψηφιότητα μόνο όσοι έχουν συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους.

Ένα πρώτο σημείο του νέου νόμου που έχει προκαλέσει αντιδράσεις είναι ότι τα συμβούλια των τοπικών δημοτικών κοινοτικών θα εκλέγονται από το ψηφοδέλτιο του κεντρικού συνδυασμού. Αυτό γιατί αποκλείει την συμμετοχή στις εκλογές μικρών ανεξάρτητων συνδυασμών, αφού κάθε συνδυασμός στους δήμους θα πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον 75 υποψήφιους. Ένα άλλο σκοτεινό σημείο είναι το γεγονός ότι μπορεί να σταυροδοτείται και ένας υποψήφιος σε μία από τις άλλες εκλογικές περιφέρειες του ίδιου οικείου δήμου. Μήπως με τον τρόπο αυτό δημιουργείται ένας μηχανισμός ώστε να εκλέγονται με κατευθυνόμενες ψήφους, κάποιοι υποψήφιοι που δεν είναι τόσο επιθυμητοί ή δημοφιλείς στην δική του περιφέρεια;

Αν διαβάσουμε τις διατάξεις του νόμου σχετικά με τα ασυμβίβαστα θα διαπιστώσουμε ότι δεν μπορούν να εκλεγούν σε οποιοδήποτε αξίωμα στους νέους δήμους ή στις περιφέρειες: όποιοι το προηγούμενο 18μηνο έχουν διατελέσει γενικοί διευθυντές ή διευθυντές δημόσιας υπηρεσίας ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ που βρίσκεται στα όρια του δήμου ή της περιφέρειας που θέτουν υποψηφιότητα, οι υπάλληλοι που υπηρετούν σε ιδρύματα που σχετίζονται με τον δήμο στον οποίο είναι υποψήφιοι, τα στελέχη κεφαλαιουχικών εταιρειών που έχουν συμβληθεί με τον δήμο ή με την περιφέρεια, όσοι βαρύνονται με έκπτωση αξιώματος με δικαστική απόφαση και όσοι έχουν “επαγγελματικές” σχέσεις με συμβάσεις, προμήθειες, εκτέλεσης έργων και υπηρεσιών με τους οικείους δήμους και περιφέρειες αξίας άνω των 5.000 ευρώ. Για πρώτη φορά μάλιστα θεωρείται ότι είναι τόσο αυστηρά τα «όρια» του ασυνβίβαστου!

Ο περιφερειάρχης, οι αντιπεριφερειάρχες και τα μέλη των περιφερειακών συμβουλίων θα εκλέγονται σε ενιαίο συνδυασμό. Οι εκλογείς θα μπορούν να θέτουν σταυρό προτίμησης μόνο στους υποψήφιους του περιφερειακού διαμερίσματος, δηλαδή της σημερινής νομαρχίας στην οποία είναι εγγεγραμμένοι. Οι αντιπεριφερειάρχες επιλέγονται μεταξύ των περιφερειακών συμβούλων από τον περιφερειάρχη προεκλογικά και, αν εκλεγούν, δεν αντικαθίστανται. Διακρίνονται σε θεματικούς οι οποίοι αναλαμβάνουν την ευθύνη των βασικών τομέων αρμοδιότητας της περιφέρειας και σε τοπικούς που είναι αρμόδιοι για συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές και επιλέγονται μεταξύ των περιφερειακών συμβούλων που εκλέγονται στην αντίστοιχη περιοχή. Στο πλαίσιο της αιρετής περιφέρειας καθιερώνεται συμβούλιο διαβούλευσης περιφέρειας στο οποίο συμμετέχουν, εκτός από τον περιφερειάρχη και τους αντιπεριφερειάρχες και τους επικεφαλής των περιφερειακών παρατάξεων, οι δήμαρχοι των δήμων της περιφέρειας, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, οργανώσεων εργοδοτών, εργαζομένων και επαγγελματικών συλλόγων.

Οι συνενώσεις εκτιμάται ότι θα έχουν ως αποτέλεσμα να αλλάξει ριζικά η δύναμη των πολιτικών κομμάτων στους δήμους της χώρας. Στην περιφέρεια και κατά συνέπεια στον τόπο μας, θα έχουν ως αποτέλεσμα να αλλάξουν ίσως χέρια κάποιοι από τους δήμους στις προσεχείς δημοτικές εκλογές. Αναμένεται να δούμε τι θα πραγματικά θα γίνει…